Nagły spadek poziomu cukru we krwi – czyli hipoglikemia – to sytuacja, która może być niebezpieczna, zwłaszcza dla osób z cukrzycą, ale nie tylko. Objawy takie jak zawroty głowy, drżenie rąk, uczucie osłabienia czy nadmierne pocenie się to sygnały, że glukoza spadła poniżej normy. Co wtedy zrobić? Jak sobie pomóc? I co ważniejsze – jak zapobiegać takim sytuacjom w przyszłości? O tym wszystkim przeczytasz w tym artykule.
Czym jest hipoglikemia?
Hipoglikemia to stan, w którym poziom glukozy we krwi spada poniżej 70 mg/dl. Wartości poniżej 55 mg/dl uznaje się za ciężką hipoglikemię, która wymaga natychmiastowej reakcji. Może dotyczyć zarówno osób z cukrzycą (szczególnie leczonych insuliną lub lekami doustnymi), jak i osób bez diagnozy cukrzycy, np. na diecie niskowęglowodanowej lub przy intensywnym wysiłku fizycznym.
Najczęstsze objawy spadku cukru
uczucie głodu, nawet jeśli niedawno jadłeś,
drżenie rąk, osłabienie mięśni,
przyspieszona akcja serca,
potliwość, bladość skóry,
zawroty głowy, problemy z koncentracją,
rozdrażnienie lub nagłe zmiany nastroju,
uczucie lęku, niepokoju,
uczucie zimna, dreszcze.
Co zrobić, gdy cukier spada?
1. Zmierz poziom glukozy
Jeśli masz glukometr, sprawdź poziom cukru. Jeśli jest poniżej 70 mg/dl – działaj natychmiast.
2. Sięgnij po szybkie źródło glukozy
Najlepiej sprawdzi się:
pół szklanki soku owocowego (np. pomarańczowego),
3–4 tabletki glukozy (około 15 g),
1 łyżka miodu,
łyżka cukru rozpuszczona w wodzie,
kilka kostek landrynek.
Zasada „15 gramów cukru, czekaj 15 minut”: po spożyciu węglowodanów prostych odczekaj kwadrans i zmierz poziom cukru ponownie.
3. Zjedz coś złożonego
Po ustabilizowaniu poziomu cukru warto zjeść niewielki posiłek zawierający węglowodany złożone + białko lub tłuszcz, np.
kromka chleba pełnoziarnistego z masłem orzechowym,
jogurt naturalny z płatkami owsianymi,
banan z garścią orzechów.
To zapobiegnie ponownemu spadkowi glukozy.
Dlaczego cukier może spadać w ciągu dnia?
1. Pominięcie posiłku lub zbyt długi post
Zbyt długa przerwa między posiłkami prowadzi do zużycia glukozy bez dostarczania nowych porcji energii.
2. Zbyt intensywne ćwiczenia fizyczne
Aktywność fizyczna zwiększa zużycie glukozy przez mięśnie. Jeśli nie zjesz odpowiednio przed lub po treningu – możesz mieć niedocukrzenie.
3. Zbyt duża dawka insuliny lub leków obniżających cukier
Dotyczy osób z cukrzycą – czasem dawka leku jest niedopasowana do aktywności, ilości zjedzonych węglowodanów lub pory dnia.
4. Dieta uboga w węglowodany
Zbyt restrykcyjne ograniczenie węglowodanów może doprowadzić do hipoglikemii, zwłaszcza u osób aktywnych fizycznie lub z dużym metabolizmem.
Jak zapobiegać spadkom cukru?
Jedz regularne, zbilansowane posiłki co 3–4 godziny,
Zawsze miej przy sobie coś słodkiego – na wszelki wypadek,
Unikaj nadmiaru kawy i alkoholu na pusty żołądek,
Przed wysiłkiem fizycznym zjedz mały posiłek z węglowodanami,
Dostosuj dawki leków i insuliny do trybu życia i diety,
Prowadź dzienniczek glikemii i konsultuj się z diabetologiem.
Zakończenie
Nagłe spadki cukru mogą być nieprzyjemne, a czasem nawet niebezpieczne. Dlatego tak ważne jest, by rozpoznawać ich objawy i wiedzieć, jak szybko zareagować. Jeszcze ważniejsze jest jednak zapobieganie hipoglikemii – poprzez regularne posiłki, świadome zarządzanie wysiłkiem fizycznym i odpowiednie dostosowanie leków.
Masz cukrzycę i często masz spadki cukru? A może dopiero zaczynasz obserwować u siebie takie objawy? Napisz w komentarzu – chętnie przygotuję kolejny materiał!